حذف اسم همسر از شناسنامه زن یا دختر, طرحی با تاریخ مصرف 20 ساله!

در خصوص پیشنهاد طرح حذف اسم همسر از شناسنامه زن یا دختر که چندی پیش عنوان شد، باید گفت: در سال‌های گذشته به دلیل برخی محدودیت‌های اجتماعی موجود بین جوانان و بالاخص جوانانی که مایل به ازدواج با دختر مورد علاقه شان بودند، قوانینی نظیر آن چه عنوان شد مطرح بود. قوانینی که بیشتر سعی داشت فرصتی برای گفتمان بین جوانان یا زوجینی باشد که به دلیل محدودیت‌های اجتماعی یا تعصبات خانوادگی امکان شناخت پیش از ازدواج و حتی صحبت با یکدیگر را نداشتند.

 در گذشته مسایلی در جامعه حاکم بود که به راحتی اجازه و فرصت آشنایی در خیابان یا اماکن عمومی‌را به جوانان نمی‌داد. لذا اغلب اتفاق می‌افتاد که آنان صرفا برای طرح آشنایی بیشتر با همسر دلخواه خود مجبور بودند، دختر مورد نظر خود را به عقد خود در آورند و این در شرایطی صورت می‌گرفت که گفتمان و هر نوع رفت و آمدی خاستگاه شناخت بین افراد و به ویژه  انسان‌ها بود نیازی که بعضاً قرار بود مقدمات شناخت بین افراد خواهان ازدواج باشد.


بیست ، سی سال پیش جوانان برای شناخت یکدیگر قبل از ازدواج مشکلات زیادی داشتند و مثل امروز نبود که دختران و پسران بتوانند به راحتی با یکدیگر در خیابان یا در بین اقوام تردد داشته باشند و از این طریق با یکدیگر آشنا شوند. بارها شاهد بوده‌ایم که دو جوان که باهم نامزد بودند یا به قصد ازدواج با یکدیگر در خیابان قدم می‌زدند، بلافاصله برای آنان مشکل ایجاد می‌شد چرا که هنوز نسبت سببی یا قانونی با یکدیگر نداشتند.


از این رو به خاطر این که این مشکل در بین خانواده‌ها یا جامعه حل شود اغلب خانواده‌ها نسبت به ازدواج طرفین اقدام می‌کردند و به رغم این که طرفین از یکدیگر شناختی نداشتند مراسم عقد برگزار می‌شد و آنان به عنوان صیغه محرمیت در واقع تن به یک ازدواج رسمی‌ و قانونی می‌دادند، اما پس از مدتی به علت عدم توافق اخلاقی تصمیم به جدایی می‌گرفتند و متوجه می‌شدند که صیغه محرمیت یک ازدواج رسمی‌ بوده و در ابتدای زندگی زناشویی باید طعم تلخ طلاق را می‌چشیدند. به این ترتیب با گذشت زمان، جامعه به دلیل حذف مقررات نامزدی از قانون مدنی، با سیلی از دختران و پسران جوانی رو به رو شد که از همسر خود جدا شده بودند و چه بسا که طرفین در دوران عقد ازدواج اصولا روابط زناشویی را نیز تجربه نکرده بودند.


این گونه طلاق‌ها نه تنها از نظر روحی برای طرفین بسیار ناخوشایند بود، بلکه موجب ایجاد مشکلات بعدی هم می‌شد به ویژه این امر برای ازدواج دوم دختران مشکل ساز بود و معمولا کمتر کسی حاضر می‌شد با این گونه دختران ازدواج کند.


مجموعه این معضلات زمینه را برای تصویب مقرره ای ایجاد کرد که نام همسر دخترانی که تنها به دلیل عدم امکان مراوده با همسر آینده خود ناگزیر شده بودند از همسر خود جدا شوند، از شناسنامه آنان حذف گردد به این ترتیب که در صورت اثبات باکره بودن دختر، وی می‌توانست نسبت به حذف نام همسر از شناسنامه خود اقدام کند.


اما این که اخیرا پیشنهاد شده بود که نه تنها این طرح کماکان ادامه داشته باشد، بلکه این موضوع را به هر زن یا دختری که طلاق گرفته تسری بدهیم و با حذف نام همسر قبلی، به بهانه آسان کردن ازدواج دوم، شناسنامه سفید به دختران و زنان مطلقه بدهیم به نظر می‌رسد این مطلب از یک سو جفا در حق دخترانی است که هرگز نام همسر و شوهر را در شناسنامه خود نداشته اند و از دیگر سو باب دروغ، تزویر و تدلیس را از ابتدای زندگی باز می‌کند.