استرداد مجرمین

استرداد در لغت به معنای باز پس گرفتن، در خواست بازگردانیدن، بازدهی و پس فرستادن آمده است و در اصطلاح حقوقی، به مجموعه اقداماتی گفته می‌شود که برای برگردانیدن متهم یا محکوم علیه از کشور محل سکونت به کشور محل وقوع جرم صورت می‌گیرد.
استرداد مجرمان یکی از موارد مهمی‌ است که در علم حقوق به طور جدی مورد توجه قرار گرفته و به نوعی با اجرای عدالت کیفری و حقوق بین الملل نیز در ارتباط است.
گاهی مرتکبین جرم برای فرار از چنگال قانون ،با خروج از مرزهای کشور محل وقوع جرم و رساندن خود به کشوری دیگر زندگی مخفیانه برای خود انتخاب می‌‌کنند.
چنین مواردی کشورها نیز برای اینکه اجازه ندهند مجرمان از مجازات در امان بمانند تدابیری اندیشیده و قوانین و مقرراتی در کشور خود و معاهداتی به شکل دو جانبه و حتی چند جانبه با کشورهای دیگر به امضا رسانده‌اند.
درمواردی که بین دولت ایران و دولت خارجه قرارداد استرداد منعقد شده باشد، استرداد طبق شرایط مذکور در قرارداد به عمل خواهد آمد و چنان چه قراردادی منعقد نشده یا منعقد گردیده حاوی تمام نکات لازم نباشد استرداد طبق مقررات  قانون استرداد مجرمین مصوب 14 اردیبهشت ماه 1339 به شرط معامله متقابل به عمل خواهد آمد.

 

مبنای استرداد مجرمین چه می‌‌باشد؟
1-معاهدات موجود بین دولتها
2-قوانین داخلی کشورها  
3-اصول کلی حقوق
4-عرف و عادات بین‌المللی
5-شرط معامله متقابل است


استرداد اجباری چگونه است؟
چنانچه بین دولت تقاضا کننده و دولت متقاضی عنه، قرارداد ویژه استرداد مجرمین وجود داشته باشد، نسبت به جرایم پیش‌بینی شده در عهدنامه و با رعایت سایر شرایط، قبول استرداد اجباری است.


استرداد اختیاری چگونه است؟
اگر بین کشور متقاضی و کشور طرف قرارداد خاصی وجود نداشته باشد و همچنین نسبت به جرایم خارج از شمول عهدنامه، قبول یا رد تقاضا اختیاری بوده و منوط به میل و اراده کشوری است که از آن تقاضای استرداد و یا اجرای حکم محکومیت به عمل می‌آید، در صورت اخیر معمولاً استرداد مجرم و یا اجرای حکم را مشروط به وجود روابط متقابل می‌کنند.


دولت‌های خارجی چگونه می‌‌توانند از ایران تقاضای استرداد مجرم را داشته باشند؟
1-جرم در قلمرو دولت تقاضا کننده و به وسیله اتباع آن دولت یا اتباع دولت دیگری واقع شده باشد.
2-جرم در خارج از قلمرو حاکمیت دولت تقاضا کننده ولی از ناحیۀ اتباع آن دولت واقع شده باشد.
3-جرم انجام یافته از جرائم علیه امنیت و مصالح کشور باشد هر چند در خارج از قلمرو حاکمیت دولت تقاضا کننده و از ناحیۀ افراد بیگانه صورت گرفته باشد.


چه زمانی درخواست استرداد مجرم پذیرفته نمی‌‌شود؟
الف-شخص مورد تقاضا از جهت جرمی‌‌که برای آن در خواست استرداد شده است مورد تعقیب قرار گرفته و یا محکومیت یافته باشد، استرداد او پذیرفته نمی‌شود
ب- اگر عملی ارتکابی مشمول مرور زمان شده و یا به جهتی از جهات قانونی، حکم تبرئه و یا قرار منع تعقیب و یا موقوفی تعقیب درباره آن صادر شده باشد.

 

چه جرایمی‌ غیرقابل استرداد می‌‌باشد؟
1-منع استرداد اتباع داخلی
برابر قانون مجازات اسلامی،رسیدگی به جرایم ارتکابی توسط اتباع ایران در هر کجا که باشند، تابع قانون مجازات ایران است،که مورد تایید قانون استرداد مجرمین هم می‌‌باشد.
2-منع استرداد مجرمین سیاسی و نظامی
3-منع استرداد مرتکبان جرم کم اهمیت
4-جرایم مربوط به اختلافات و جنگ‌های داخلی

اگر یک ایرانی در کشور دیگری مرتکب جرم شود آیا آن کشور صلاحیت رسیدگی به جرم او را دارد؟
بنابراصل صلاحیت سرزمینی،دادگاه‌های هر کشوری صلاحیت دارند که به جرایم ارتکابی در کشورشان رسیدگی کنند و اگر این فرد محکوم به حبس شد ،دولت طبق قرارداد انتقال محکومین به حبس می‌توانیم درخواست کند ، مجرم را برای گذراندن بقیه دوران محکومیت به ایران منتقل کنند اما اجازه محاکمه مجدد را ندارد.


درخواست استرداد مجرمین به چه صورت است؟
1-احرازفرار متهم یا مجرم به کشوردیگر توسط قاضی
2-درخواست استرداد ودستگیری متهم یا مجرم فراری طی نامه قاضی به وزارت امور خارجه
3-اقدامات وزارت امور خارجه جهت استرداد اجباری یا اختیاری حسب مورد
4-اقدامات پلیس بین الملل برای شناسایی و دستگیری و انتقال متهم یا مجرم


دردعاوی مربوط به حقوق بین الملل، طرفین دعوا باید علاوه بر قوانین داخلی، بر قوانین مربوط به بین الملل نیز مسلط باشند، که این امر تا حدود زیادی محال می‌‌باشد.لذا جهت احقاق حق خود ، لازم است از حضور وکیل متخصص استفاده کنند.


نگران نباشید، وکیل متخصص وکاردان دراموربین الملل با سابقه بالغ بر چهل سال برای احقاق حقوق شما یاری تان می‌کند.
جهت مشاوره،وکالت و اطلاعات بیشتر با ما تماس بگیرید.دراین مسیر چراغ راه شما هستیم.